Anitha (13) uit Rwanda: “Ik ben de beste van de klas”

Op het platteland van Rwanda is de school net uit. Terwijl de rest van de kinderen naar huis gaat, komen Anitha en haar vrienden van de jongerenclub op het schoolplein samen. Onder luid gelach en geklets gaat de groep kinderen aan de slag met manden vlechten.

Voor Anitha zijn de activiteiten van de jongerenclub zoveel meer dan een leuke activiteit met vrienden. Het is dé manier om op school te kunnen blijven. De zelfgemaakte manden verkoopt ze namelijk op de markt en met de opbrengst kan ze het schoolgeld betalen én haar familie financieel ondersteunen. Nog niet zo lang geleden zag haar leven er heel anders uit, armoede dwong haar toen te stoppen met school. Dat wil ze nooit meer laten gebeuren, Anitha is heel gemotiveerd om haar schooldiploma te halen.

Anitha was net negen jaar oud toen ze van school moest om te werken om het gezin te helpen. “Toen ik in groep 7 zat, moest ik van school. Mijn ouders konden het schoolgeld niet meer betalen.” Opeens behoorde Anitha tot de 132 miljoen meisjes wereldwijd die niet naar school gaan, veel van hen moeten uit armoede werken en hebben geen geld of tijd om onderwijs te volgen.

Haar eerste geld verdiende Anitha met het water halen voor buren. Het was heel zwaar werk; de waterputten en -kranen lagen ver weg van haar dorp. Dagelijks legde ze in de hitte lange afstanden af om de jerrycans te vullen en weer terug te brengen. Daarmee verdiende ze amper 10 eurocent per dag.

Om meer geld te verdienen, ging Anitha suikerriet kappen en verkopen op de markt. Het kappen is levensgevaarlijk werk voor kinderen, het is officieel ook verboden, want door het werken met grote kapmessen en machetes raken kinderen regelmatig gewond. Toch wordt dit verbod op grote schaal geschonden. Voor de familie van Anitha betekende het kappen en verkopen van riet een ruime verdubbeling van haar inkomen, wat het gezin goed kon gebruiken.

Anitha was een van de vele Rwandese meisjes die gedwongen worden school te verlaten en zo gevangen blijven in een armoedespiraal. Maar ze heeft geluk gehad, onverwachts heeft haar leven een positieve wending gekregen. Anitha’s oude school heeft namelijk met steun van Right To Play een jongerenclub opgericht. Een paar van haar oud-klasgenoten zijn direct lid geworden en hebben haar toen uitgenodigd mee te doen aan naschoolse activiteiten.

Stephanie, Anitha's lerares “We hebben Anitha laten inzien dat als ze haar schooldiploma haalt, zij zoveel meer kan bereiken in het leven. Maar daarvoor moest ze natuurlijk wel stoppen met werken en terugkomen naar school.”

Al snel kwam Anitha regelmatig naar de clubbijeenkomsten, daar kon zij samen met andere kinderen spelen, tekenen en handwerken. Daar leerde zij bijvoorbeeld speelgoed en manden maken. Zij vond het zo fijn om na een lange werkdag op de markt gewoon even te kunnen spelen met leeftijdsgenootjes.

“Al deze spelend-leren activiteiten dragen bij aan de ontwikkeling van kinderen en helpt ze ook beter te leren”, vertelt juf Stephanie. “Tijdens de clubbijeenkomsten hebben we Anitha ook laten inzien dat als ze haar schooldiploma haalt, zij zoveel meer kan bereiken in het leven. Maar daarvoor moest ze natuurlijk wel stoppen met werken en terugkomen naar school.”

Juf Stephanie daagde Anitha uit om terug te komen naar school. Het was een schoolclub, dus als ze lid wilde blijven, moest ze ook weer onderwijs gaan volgen. Anitha wilde heel graag, maar zij was bang dat de schoolleiding haar zou weigeren omdat ze eerder was gestopt. Dat was natuurlijk niet het geval. Met de steun van Stephanie lukte het Anitha ook om haar ouders te overtuigen en nu volgt het meisje weer met veel plezier haar lessen.

De schoolkosten bleven wel een probleem voor de ouders van Anitha. Maar de club bood uitkomst; alle kinderen wilden haar zo graag helpen. Samen vlechten ze nu regelmatig manden die Anitha in haar vrije tijd kan verkopen. En dat levert zoveel meer op dan het zware en gevaarlijke werk dat zij eerder deed. Deze ervaringen hebben haar ogen geopend; ze is nu meer dan ooit gemotiveerd om met goede cijfers haar schooldiploma te halen. “Ik ben nu zelfs de beste van de klas, ik ben zo gelukkig.”