Haar stem vinden via kunst: Het verhaal van Nour (11)

Een jong meisje staat voor haar klas in Beiroet en zingt een door haar geschreven lied over hoop. Niemand had zich een jaar geleden kunnen voorstellen dat Nour, 11 jaar, een leidster zou zijn in haar klas en muziek zou gebruiken om de andere leerlingen moed in te spreken in de aanhoudende crisis die Libanon teistert. Het optreden is slechts één stuk uit een verzameling verhalen, tekeningen en liedjes die ze heeft gemaakt en deelt om haar klasgenootjes te inspireren in moeilijke tijden.

Nour kwam met haar ouders naar Libanon als vluchteling uit de Syrische burgeroorlog. Leven als vluchteling betekende discriminatie en armoede. Haar ouders hadden moeite om werk te vinden waarmee ze de kosten van het gezin konden dekken, waaronder de schoolkosten van Nour. Hoewel Nour de inspanningen waardeerde die ze deden om haar naar school te sturen, wilde ze eigenlijk helemaal niet naar school, omdat ze elke dag werd gepest door klasgenootjes omdat ze Syriër, vluchteling en meisje was.

Getraumatiseerd door haar ervaringen in de oorlog, maakte het pesten haar emotionele toestand nog erger en kon ze niet herstellen. Nour sprak nauwelijks in de klas en maakte steeds weer tekeningen van hetzelfde verdrietige meisje dat huilde. Thuis had ze vaak nachtmerries en kon ze nauwelijks een woord tegen haar ouders zeggen.

Wereldwijd hebben vluchtelingenmeisjes zoals Nour 90% meer kans om niet naar school te gaan dan andere meisjes. Racisme, seksisme, armoede, juridische problemen en trauma's vormen samen ongelooflijke barrières die ze moeten overwinnen om maar in de klas te kunnen blijven.

Hoewel Nour in staat was om naar school te gaan, zorgde haar mentale welzijn ervoor dat ze achterliep met haar studie. Ze stond op het punt om van school te gaan toen ze hoorde van een Right To Play programma genaamd Music for Social Change in een nabijgelegen buurthuis, en besloot zich aan te melden. Het programma gebruikt muziek en kunst om vluchtelingenkinderen een manier te geven om zich te uiten en te herstellen van traumatische ervaringen.

In het programma worden kinderen aangemoedigd om na te denken over situaties in hun leven die hun gevoelens hebben veroorzaakt en vervolgens artistieke expressie te gebruiken om deze gevoelens op een positieve manier te uiten, door liedjes, verhalen en tekeningen te maken die hun verhaal vertellen. Vervolgens leren ze hun gevoelens op een positieve manier met elkaar te bespreken en te brainstormen over manieren om met uitdagingen om te gaan die negatieve emoties veroorzaken. Naarmate ze meer vertrouwen krijgen in het uiten van zichzelf, bespreken de kinderen ook andere sociale kwesties in hun gemeenschap waar ze een positieve verandering in kunnen brengen, zoals zorgdragen voor het milieu, opstaan tegen racisme, seksisme en religieuze discriminatie en, recentelijk, het overwinnen van de mentale en fysieke uitdagingen die COVID-19 met zich meebrengt.

Schrijven, tekenen en optreden gaven Nour een veilige manier om zich open te stellen en haar gevoelens te uiten, en hielpen haar de kracht te ontwikkelen om om te gaan met wat ze had gezien en meegemaakt. Tijdens een groepsdiscussie met andere kinderen stond dit voorheen zwijgzame meisje op en vertelde over het racisme en seksisme dat haar was aangedaan en hoe ze dat nooit meer zou accepteren.

"Ik schrijf graag verhalen omdat ik dan kan uitdrukken wat er in mijn hart omgaat. Ik teken graag omdat ik daarmee mijn verdriet kan uitdrukken als ik dat voel," zegt Nour.

"In het begin zei ze geen woord. Nu speelt ze muziek, leert ze muziekvaardigheden en haar zelfvertrouwen is opmerkelijk", zegt Shulhood, een door Right To Play opgeleide coach die met Nour heeft gewerkt.

Het vinden van haar stem hielp Nour om op school te blijven. Ze was niet langer elke dag bang om naar de klas te gaan en wist dat ze op kon staan tegen pestkoppen. Toen ze dat deed, realiseerden de andere kinderen zich dat wat ze deden verkeerd was en begonnen ze haar te accepteren. Ze nam dit als een kans om met hen te praten over sociale kwesties zoals het milieu, racisme en de rechten van meisjes waar ze over leerde in Music for Social Change. De gesprekken leidden tot ideeën die ze omzette in liedjes, verhalen en tekeningen.